Door schema’s te maken, kun je informatie overzichtelijk weergeven. Van het overzicht begrijp je de informatie en de samenhang beter waardoor je het beter onthoudt.
Een conceptmap is een schematische methode die helpt bij het creëren van overzicht in de verbanden. De conceptmap wordt vaak verward met een mindmap. Het verschil tussen deze twee methodes is dat er bij de mindmap gebruik wordt gemaakt van vrije associaties en er bij de conceptmap een grote nadruk ligt op de relaties tussen opeenvolgende relaties. Bij een conceptmap kun je dan ook fouten maken in relationele verbanden waardoor leerlingen extra goed moeten nadenken over de leerstof.
Een conceptmap geeft de leerlingen daarnaast de mogelijkheid om de informatie in detail beter te begrijpen, zonder het overzicht van het grotere geheel te verliezen. Verder helpt een conceptmap leerlingen voort te bouwen op informatie die zij al hebben. Het is makkelijker om nieuwe informatie te onthouden wanneer deze wordt gekoppeld aan reeds opgeslagen informatie.
Leg leerlingen uit dat het handig is om een conceptmap te maken om de relaties tussen begrippen te begrijpen. Het maken van een conceptmap kan zeker in het begin ingewikkeld zijn. Om te oefenen met het maken van een concept map is het handig dat je als docent aangeeft welke begrippen of onderwerpen erin voor moeten komen. Ook kan geoefend worden met een deels ingevulde conceptmap. Het maken gaat als volgt:
Alle blokjes kunnen met elkaar worden verbonden. Zo kun je bijvoorbeeld alle belangrijke begrippen uit een hoofdstuk met elkaar verbinden; wat heeft met wat te maken?
Bij het schema kun je ook kleuren en icoontjes gebruiken om alles nog duidelijker te maken.
Je kunt ook andere soorten schema’s gebruiken (zie afbeelding hiernaast), als je bijvoorbeeld verschillen tussen dingen wilt tekenen, de verschillende stappen van iets wilt tekenen of een cyclus wilt tekenen.